Küresel piyasalarda fiyatlamaları etkileyen jeopolitik riskler ve ticaret gerilimleri gündemdeki sıcaklığını koruyor. ABD Başkanı Trump’ın diğer ülkelere getirdiği gümrük tarifeleri konusunda önemli bir hukuki gelişme yaşanırken, ABD-Çin ve ABD-İran ilişkileri ile Rusya-Ukrayna müzakereleri de piyasaların odağında kalmaya devam ediyor.
ABD Mahkemesinden Kritik Tarife Kararı:
En önemli gelişmelerden biri, ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi’nin, Başkan Trump’ın bazı ülkelere (özellikle Çin, Kanada ve Meksika vurgulanmış) uyguladığı gümrük tarifelerinde yasal yetkisini aştığına hükmetmesi ve bu tarifelerin uygulanmasını engelleme kararı alması oldu. Mahkeme, Anayasa’nın ticareti düzenleme ve vergi koyma yetkisini yalnızca Kongre’ye verdiğini belirterek, itiraz edilen tarife kararlarının iptal edileceğini ve uygulanmasının kalıcı olarak engelleneceğini bildirdi. Mahkeme kararının uygulanması için 10 günlük bir süre tanındı. Bu kararın gerekçelerinden biri olarak, karşılıklılık esasına dayalı tarifelerin, Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası (IEEPA) kapsamında Başkan’a tanınan yetkiyi aştığı gösterildi. Trump’ın ulusal güvenlik söylemiyle olağanüstü hal yasası zeminine dayandırdığı tarife politikası mahkeme tarafından haksız bulundu.
Ancak, Trump yönetimi bu mahkeme kararına itiraz ederek temyize gitti. Bu durum, hukuki bir belirsizlik dönemi yaratırken, ABD tarifelerinin temyiz sürecinde yürürlükte kalabileceği belirtiliyor. Eğer Trump yasal engeli aşamazsa, “tarife silahı”nın elinden alınmış olacağı yorumları yapılıyor.
Piyasaların Karara Tepkisi:
Mahkeme kararının ardından piyasalarda ilk etapta pozitif bir tepki gözlemlendi. ABD vadeli işlem kontratları %2’ye yakın pozitif tepki verirken, Asya genelindeki hisse senetleri de yükseldi. Karar sonrası ABD Doları toparlanarak diğer para birimleri karşısında değer kazandı, Euro/Dolar paritesi düşüş gösterdi. Güvenli liman talebinin azalmasıyla altın fiyatları ise bir haftadan uzun süredir gördüğü en düşük seviyeye geriledi. Güçlü doların da altın üzerinde baskı yarattığı belirtildi. Petrol fiyatları da ABD mahkemesinin tarife kararının ardından yükseliş kaydetti.
Diğer Jeopolitik ve Ekonomik Gelişmeler:
Fed’in 6-7 Mayıs toplantı tutanaklarında, artan ekonomik belirsizliklerin ve özellikle gümrük tarifelerinin enflasyon ve işsizlik üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturabileceği endişeleri vurgulandı. Fed yetkililerinin neredeyse tamamı enflasyonun beklenenden daha kalıcı olma riski konusunda uyarıda bulundu.
ABD-İran ilişkilerinde ise İran’ın bir anlaşma durumunda nükleer tesis denetimlerini yeniden değerlendirebileceği ve Trump’ın Netanyahu’yu İran’a saldırmaması konusunda uyardığı bilgisi sınırlı kaynaklarda yer aldı. Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Rusya’yı ziyaret etmesi de bölgesel diplomatik temaslar açısından not edildi.
Gelecek Beklentiler:
Tarife konusunun nasıl ilerleyeceğine bağlı olarak güvenli liman talebinin şekillenebileceği belirtiliyor. ABD’nin yüksek tarifeleri karşısında Çin’in ihracatını Avrupa ve Ortadoğu Afrika bölgesine yönlendirmesi olasılığının Türkiye’nin orta teknoloji imalat merkezi için risk oluşturabileceği değerlendirmesi de kaynaklarda yer alıyor. Ticaret savaşları, jeopolitik riskler ve ABD’nin yeni vergi tasarısına dair gelebilecek haber akışları piyasalar tarafından dikkatle izlenmeye devam edilecek. #TicaretSavaşları #ABDtarifeKararı #FED #Enflasyon #JeopolitikRiskler #XAUUSD #USDTRY #EURUSD #Petrol